Güvenlik Bağlamında Risk ve Risk Yönetimi

Risk and Risk Management in the Context of Security

Ahmet KÜÇÜKŞAHİN, İskender Cahit ŞAFAK, Çağdaş DEDEOĞLU
Dr.P.Kur.Alb., Harp Akademileri Komutanlığı, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Müdürü, E-posta: ahkucuksahin@gmail.com
Dz. Ütgm., Harp Akademileri Komutanlığı, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Yüksek Lisans Öğrencisi, E-posta: Iskendersafak@hotmail.com
Harp Akademileri Komutanlığı, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Ulusal ve Uluslararası Güvenlik Stratejileri Yüksek Lisans Öğrencisi. E-posta : Ataydede@gmail.com

Sayfa 9 – 34 (26)

Öz
Güvenlik, ‘risk ve tehdit’ kavramları üzerinden düşünüldüğünde risk, tehdit ve güvenlik arasında, sarmal bir ilişki mevcuttur ve bu iki kavram söylemde ve yazında, kalıp şeklinde ve sıklıkla kullanılmaktadır. Bu çalışmada, birbirinin ardılı olarak kabul edilen ‘risk ve tehdit’ kavramlarından, ‘risk’ ve buna bağlı olarak‘risk yönetimi’nin farklılığı irdelenmiştir. Risk ve risk yönetimine ilişkin yapılan çalışmalarınincelenmesi sonucunda, risk kavramın, ‘olasılık’ anlamı yerine, ‘hedeflerin gerçekleştirilmesinde sorun yaratan olay ve olguların henüz tehdide dönüşmemiş ve yönetilebilir hali’ olarak anlaşılması ve kullanılması daha yerinde olacaktır. Bir diğer ifadeyle, bu çalışma, risk kavramını, güvenlik alanında kullanırken, anlam farklılığını vurgulayabilmek için kavramın ‘güvenlik riski’ olarak ifade edilmesini önermektedir. Türkçede var olan ‘sıkıntı’ kelimesinin de güvenlik riskiyle karşı karşıya olan karar alıcıların duygu durumuna benzer bir hali çağrıştırdığı görülmektedir. Güvenlik riskinin yönetimi konusundaki çalışmaların, ilave hukuksal tedbirlere başvurulmadan normal hukuk düzeni içerisinde yapılmasının yeterli olması, güvenlik alanındaki risklerin tehditlerden ayrı değerlendirilmesinin önemini artırmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Güvenlik, risk ve tehdit, güvenlik riski, risk yönetimi, güvenlik risk yönetimi, sıkıntı.

Tam metin PDF

Denizcilik Sektöründe Mukayeseli Bir Model

A Comparative Model for the Maritime Sector

Oktay ÇETİN
Dr.Dz.Kur.Alb., Harp Akademileri Komutanlığı, Deniz Harp Akademisi Öğretim Elemanı, E-posta: cdrcetin@yahoo.com.

Sayfa 35 – 58 (24)

Öz
Dünyada tüm medeniyetler deniz kıyılarında ya da kıyılara yakın bölgelerde kurulmuş ve denizler sayesinde kıtalar arasında taşınmıştır. Günümüzde özellikle ekonomik alanda denizlerin etkinliği çarpıcı şekilde artmış ve dünya ticareti giderek artan oranda denizlere daha fazla bağımlı hale gelmiştir. Dünya ekonomisine yönveren ülkelerin tamamı denizlere kıyısı olan ve denizleri yüzyıllardır etkinlikle kullananlardır. Bugün denizciliğin gemi inşa ve deniz taşımacılığı gibi bazı sektörlerinde sıralamalar yapılmakla birlikte ülkelerin denizcilik potansiyellerinin bir bütün halinde birbirleri ile mukayese edilmesini sağlayan ve yaygın olarak kullanılan bir kıyaslama modeli yoktur. Aynı zamanda bir ülkenin denizcilikteki gelişmişlik düzeyini ortaya koyabilmeyi ve bu sayede denizciliğin bir ülkenin ekonomisine katkısını daha kolay takip edebilmeyi sağlayacak bir model geliştirmenin gerekli olduğu düşünülmüştür. Böyle bir modelin, karar verici konumundaki yöneticilere ve özellikle politikacılara denizciliğin potansiyelini daha kısa sürede ve kolay anlaşılabilir şekilde açıklayabilme olanağını sunabileceği ve böylece Türkiye’nin güvenlik ve ekonomi stratejilerinin yönlendirilmesine ve bu yönde daha sağlıklı kararlar alınabilmesine katkı sağlayabileceği değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bilimsel model, denizcilik politikası, denizcilik eğitimi, deniz ekonomisi, denizci ulus.

Tam metin PDF

Rusya, AB, ABD İlişkileri Bağlamında Enerjinin Ekonomi Politiği ve Küreşelleşmenin Jeopolitiği

Political Economy of Energy within the Framework of Russia, EU, and USA Relations and Geopolitics of Globalization

Emre BAYSOY
Harp Akademileri Komutanlığı, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Ulusal ve Uluslararası Güvenlik Stratejileri Doktora Öğrencisi E-posta: ebaysoy@yahoo.com.

Sayfa 59 – 81 (23)

Öz
Küreselleşme olgusu ile birlikte, jeopolitiğin ve çatışmacı güç politikalarının önemini kaybettiği, bunun yerine ekonomik ilişkilerin ön plana çıkarak tüm tarafların yarar sağladığı bir dünyanın oluştuğu, neo-liberal düşünürler tarafından ileri sürülmeye başlanmıştır. Ancak, enerji alanındaki gelişmelere bakıldığında, bu savın geçerliliği azalmaktadır. Dahası, savunulan neo-liberal tezlerin belli çıkarlar doğrultusunda işlevgören jeopolitik bir projeye hizmet ettiği de söylenebilir. Özellikle enerji alanında yaşanan jeopolitik mücadeleler, bu duruma kanıt olarak gösterilebilir. Bu doğrultuda, çalışmada ilk olarak, Rusya enerji sektöründeki gelişmeler ekonomi politik bağlamında incelenmiştir. İkinci olarak, enerji konusunun Rusya dış politikasına olan etkisi ve Rusya’nın BDT, OPEC, Türkiye, AB ve ABD ile olan ilişkileri irdelenmiştir. Sonuç olarak, güç politikalarının geçerliliğini yitirmediği; tam tersine yeni ekonomi-politik araçlar ile sürdüğü tartışması yapılarak, küreselleşmenin jeopolitiği üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Enerji, Jeopolitik, Neo-Liberalizm, Rusya, ABD.

Tam metin PDF

Doğal Gazın; Dünya, Avrupa Birliği ve Türkiye Açısından Önemi Bağlamında Nabucco Projesi’nin Değerlendirilmesi

Analysis of Nabucco Project within the Context of the Importance of Natural Gas for the World, the EU and Turkey

Atasay ÖZDEMİR
Hv.P.Yzb., Harp Akademileri Komutanlığı, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Ulusal ve Uluslararası Güvenlik Stratejileri Doktora Öğrencisi, E-posta: atasoyozdemir@yahoo.com.

Sayfa 83 – 104 (22)

Öz
Bu çalışmanın amacı, dünyadaki birincil enerji kaynakları içinde özel bir yere sahip olan doğal gazın dünya, Avrupa Birliği (AB) ve Türkiye için öneminin açıklanması ve bu bağlamda Türkiye’yi enerji köprüsü haline getirmesi düşünülen Nabucco Projesi hakkında bir değerlendirme yapılmasıdır. Çalışmanın genelinde kullanılan birincil kaynaklı enerji istatistikleri, sadece ticari meta olarak ifade edilen birincil kaynaklara (kömür, petrol, doğal gaz, nükleer enerji ve hidroelektrik) göre hazırlanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen verilere göre, mevcut durum itibarıyla proje için gereken doğal gaz arz miktarının sağlanmasındaki güçlükler nedeniyle, Nabucco Projesi’nin gerçekleştirilmesinin zor olduğu değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Doğal Gaz, Boru Hatları, Enerji Güvenliği, Nabucco, Türkiye, Avrupa Birliği.

Tam metin PDF